Aan de raad van de gemeente

Leidschendam-Voorburg

 

 

Datum

 

19 september 2006

Onderwerp

 

Jaarrapportages luchtkwaliteit 2004 en 2005

Categorie

 

B

 

 

 

DIS Nummer

 

2006/21985

Portefeuillehouder

 

De heer Beimers

Commissie

 

openbaar gebied

Behandeld door

 

De heer le Cointre (070) 3009569

Samenvatting

 

Ingevolge het Besluit luchtkwaliteit 2005 en vanwege eerder gerapporteerde normoverschrijdingen is het college verplicht om jaarlijks vast te stellen op welke plaatsen de bevolking naar hun redelijke verwachting wordt blootgesteld aan luchtverontreiniging. Daartoe stelt het college de rapportages luchtkwaliteit over de jaren 2004 en 2005 vast en informeert zij de raad hierover. Uit de rapportages blijkt dat bepaalde luchtkwaliteitsnormen langs diverse wegvakken binnen de gemeente zijn overschreden. De hoogste concentraties stikstofdioxide en fijn stof traden in 2004 en 2005 op nabij de A12 en langs enkele drukke doorgaande wegen. In 2005 was de luchtkwaliteit beter dan in 2004. Het aantal plaatsen met normoverschrijdingen voor fijn stof en stikstofdioxide was in 2005 beduidend lager dan in 2004. Aangezien ook in 2005 de plandrempel voor stikstifdioxide op enkele plaatsen is overschreden moet de gemeente, op grond van het Besluit luchtkwaliteit 2005, een plan ter verbetering van de luchtkwaliteit opstellen. In 2004 heeft de gemeente reeds een luchtkwaliteitsplan vastgesteld, waarin diverse maatregelen ter verbetering van de luchtkwaliteit zijn beschreven. Een actualisatie van dit verbeterplan is voorzien voor eind 2006.

 

1. Inleiding

Luchtkwaliteit is een onderwerp van groot maatschappelijk  belang. Gelet hierop informeren wij uw raad over de rapportages van de luchtkwaliteit over de jaren 2004 en 2005 die wij hebben vastgesteld. Daarmee hebben wij voldaan aan onze wettelijke verplichting om jaarlijks de wegvakken vast te stellen waar de luchtverontreiniging naar redelijke verwachting het hoogst is.

Wij bieden uw raad hierbij de rapportage over 2004 tegelijk met die over 2005 aan, omdat de eerstgenoemde rapportage door het stadsgewest Haaglanden is opgesteld en eerst in april 2006  is ontvangen. De resultaten over 2004 zijn  overigens wel reeds in het najaar van 2005 verwerkt in de provinciale jaarrapportage luchtkwaliteit 2004. Aangezien in 2004 in de gemeente overschrijdingen van de grenswaarden voorkwamen, moet ook over het jaar 2005 worden gerapporteerd. Eind april 2006 heeft het stadsgewest aangegeven de rapportage over 2005 niet te kunnen verzorgen, daarom is besloten de rapportage over 2005 uit te besteden. De bevindingen over 2005 zijn in paragraaf 4 van deze brief samengevat. De rapportage over 2006 zal in 2007 intern worden opgesteld.

 

Deze brief is verder als volgt opgebouwd. In paragraaf 2 is het wettelijk kader beschreven. In de paragrafen 3 en 4 zijn de uitkomsten over 2004 en 2005 samengevat. Paragraaf 5 geeft tenslotte de conclusies weer.

 

2. Wettelijk kader

In het Besluit luchtkwaliteit 2005 is bepaald dat burgemeester en wethouders de plaatsen moeten inventariseren en vaststellen waar de bevolking naar hun redelijke verwachting, direct of indirect, worden blootgesteld aan luchtverontreiniging door de stoffen stikstofdioxide (NO2), fijn stof (PM10), koolmonoxide (CO) en benzeen (C6H6). Deze verplichting geldt voor Leidschendam-Voorburg omdat al eerder een overschrijding van de grenswaarden is gerapporteerd.

 

Het hoofddoel van de jaarlijkse rapportage is het vaststellen (i.c. berekenen) op welke plaatsen sprake is van overschrijdingen van de wettelijke luchtkwaliteitsnormen voor de bovengenoemde stoffen. De concentraties aan luchtverontreiniging worden berekend op basis van verkeers-intensiteiten, waarbij de achtergrondgehalten zijn betrokken. De kwaliteitsnormen waaraan de rekenresultaten getoetst moeten worden, zijn:

1.       Grenswaarde
Voor alle bovengenoemde stoffen is het kwaliteitsniveau van de buitenlucht vastgesteld dat op een bepaald tijdstip bereikt moet zijn en daarna niet meer overschreden mag worden. Op elke plek (behalve de arbeidsplaats) moet ten aanzien van fijn stof in 2005 en ten aanzien van de andere stoffen uiterlijk in 2010 aan de grenswaarden worden voldaan.

2.       Plandrempel (voor stikstofdioxide en fijn stof)
Het kwaliteitsniveau van de buitenlucht voor stikstofdioxide en fijn stof waarbij bij het overschrijden ervan de overheid een actieplan moet opstellen, teneinde tijdig aan de grenswaarde te voldoen.
De plandrempel zakt jaarlijks en is op termijn (uiterlijk 2005/2010) gelijk aan de grenswaarden.

 

De grenswaarde als jaargemiddelde concentratie voor NO2 geldt vanaf 2010, voor fijn stof geldt deze vanaf 2005. Voor fijn stof geldt naast het jaargemiddelde nog een grenswaarde voor het 24-uurgemiddelde die niet meer dan 35 maal per jaar mag worden overschreden.

 

3. Rapportage 2004

Het volledige rapport is opgenomen in bijlage 1. Voor 2004 zijn overschrijdingen van luchtkwaliteitsnormen geconstateerd.

 

Plaatsen met de hoogste concentraties (plandrempeloverschrijdingen)

De plandrempel voor NO2 (52 µg/m³ als jaargemiddelde) is op 17 plaatsen overschreden. In bijlage 3 zijn de concrete wegvakken benoemd. Op zeven van deze locaties is de invloed van de A12 evident en op één plaats de invloed van de A4. De hoogste concentraties aan stikstofoxide (56 – 57 µg/m3) zijn nabij de A12 opgetreden langs de Prins Bernhardlaan, de Prinses Mariannelaan en de Westvlietweg.

Voor fijnstof is op negen plaatsen de plandrempel voor de 24-uursgemiddelde concentratie (55 µg/m³) meer dan 35 maal per jaar overschreden.

Verder wijzen de resultaten op relatief hoge concentraties van beide stoffen langs de drukste delen van de Prins Bernhardlaan, de Prinses Mariannelaan, de Westvlietweg, de Parkweg, de Noordsingel, de Veursestraatweg en de Binckhorstlaan.

 

Overschrijdingen van de grenswaarden

De grenswaarde voor de jaargemiddelde concentratie NO2 (40 µg/m³), waaraan in 2010 moet zijn voldaan, is in totaal op 39 plaatsen overschreden. De grenswaarde van de 24-uursgemiddelde concentratie fijn stof (50 µg/m³) is op 26 plaatsen meer dan 35 dagen overschreden. De norm voor de jaargemiddelde concentratie voor fijn stof is in 2004 nergens in de gemeente overschreden. Tevens zijn in de gemeente geen plaatsen waar in 2004 de normen voor koolmonoxide en benzeen werden overschreden.

 

4.   Rapportage 2005

Het volledige rapport is opgenomen in bijlage 2. Ook in de rapportage over 2005 zijn overschrijdingen van luchtkwaliteitsnormen geconstateerd.

 

Plaatsen met de hoogste concentraties (plandrempeloverschrijdingen)

Bijlage 3 geeft een overzicht van alle wegvakken met de hoogste concentraties. De plandrempel voor NO2 is voor het jaar 2005 50 µg/m3. Deze norm is overschreden langs de Prins Bernhardlaan (nabij de A12), de Prinses Mariannelaan, de Binckhorstlaan en de Veursestraatweg. De hoogste concentratie is gehaald in de Prins Bernhardlaan t.h.v. de A12 (56 µg/m3). Het aantal wegvakken met plandrempeloverschrijdingen is aanzienlijk lager dan in 2004. Voor fijn stof is met ingang van 2005 de plandrempel vervallen en is de grenswaarde de geldende norm.

 

Overschrijdingen van de grenswaarden

De grenswaarde voor NO2 (40 µg/m³) is in 2005 langs de drie rijkswegen (A4, A12 en N14) en diverse anderen wegen binnen de gemeente overschreden. Het aantal plaatsen waar de grenswaarde voor NO2 net wordt overschreden is hoger dan berekend voor 2004. Deze resultaten duiden op hogere achtergrondgehalten en verschillen in meteorologische omstandigheden. De verschillen in verkeersintensiteiten zijn te beperkt om de concentratieverschillen te verklaren.

De hoogste NO2–concentratie langs de A4 is nabij de aansluiting met de N14 (44 µg/m3). Uit metingen rond de Sijtwende-tunnel (N14) die van het najaar 2005 tot februari 2006 door TNO zijn uitgevoerd, zijn geen normoverschrijdingen voor NO2 gebleken. De metingen zijn vlakbij de tunnel betrouwbaarder dan de berekeningen, omdat het rekenmodel niet geschikt is voor complexe tunnelsituaties.

 

De grenswaarde voor het 24-uursgemiddelde fijn stof  (50 µg/m3) is in 2005 langs acht wegen vaker dan de toegestane 35 maal overschreden. Het betreft de Prins Bernhardlaan, de Veursestraatweg, de Binckhorstlaan, de Prinses Mariannelaan, de Parkweg, de Noordsingel, de Westvlietweg en de Vlietweg. Dit is aanmerkelijk gunstiger dan in 2004.

De norm voor de jaargemiddelde concentratie voor fijn stof (40 µg/m3) is net als in 2004 ook in 2005 nergens in de gemeente overschreden. Overigens was de achtergrondconcentratie van fijn stof ongeveer 2,5 µg/m3 lager dan in 2004.

Ook in 2005 zijn in de gemeente geen plaatsen waar de normen voor koolmonoxide en benzeen werden overschreden.

 

5. Conclusies

Uit de rapportages blijkt dat de luchtkwaliteitsnormen voor stikstofoxide en fijn stof in 2004 en 2005 op diverse plaatsen binnen de gemeente zijn overschreden. De hoogste concentraties kwamen in beide jaren voor nabij de A12 en langs enkele drukke doorgaande wegen. Het aantal plaatsen met concentraties boven de plandrempel voor stikstofoxide is in 2005 aanzienlijk gedaald ten opzichte van 2004. Ook het aantal plaatsen met overschrijdingen van de norm voor het 24-uursgemiddelde voor fijn stof waren in 2005 lager dan in 2004. Dit kan vooral worden verklaard door het lagere achtergrondgehalte. De norm voor de jaargemiddelde concentratie voor fijn stof (40 µg/m3) is zowel in 2004 als in 2005 nergens in de gemeente overschreden.

 

Vanwege het overschrijden van de plandrempel voor stikstofoxide in 2005 moet de gemeente, op grond van artikel 9 van het Besluit luchtkwaliteit 2005 een plan ter verbetering van de luchtkwaliteit opstellen. De gemeente streeft overigens, ook zonder wettelijke verplichting, naar schonere lucht. In 2004 heeft de gemeente reeds een luchtkwaliteitsplan vastgesteld, waarin diverse maatregelen zijn beschreven die, al dan niet in samenwerking met andere overheden en het stadsgewest, zijn of worden geprogrammeerd. Het betreft de volgende maatregelen:

 

A. reeds gerealiseerde maatregelen:

-         snelheidsverlaging op de A12

-         fietsbrug over de Vliet en HOV-fietsviaduct over de A4


B. Geprogrammeerde maatregelen:

-         verhoging geluidsschermen A12 Noordzijde;

-         maatregelen ter stimulering van fietsgebruik (m.n. fietsenstallingen en het realiseren van een sluitend en comfortabel systeem van fietspadenl)

-         maatregelen ter verbetering van verkeersdoorstroming (zoals optimaliseren van verkeersregelinstallaties);

-         schonere regiotaxi´s en OV-bussen;

-         stimuleren openbaar vervoer (m.n. aanleg van tramlijn 19 en Randstadrail);

-         vervoersmanagement voor de gemeentelijke organisatie;

-         energiebesparing in gemeentelijke gebouwen;

-         stimuleren duurzaam bouwen.

 

C. Nader uit te werken of te onderzoeken maatregelen:

-         weren van vervuilend vrachtverkeer en tractoren;

-         schonere gemeentelijke voertuigen (incl. het realiseren van een aardgastankstation);

-         stimuleren van energiebesparing en gebruik en opwekking van groene stroom;

-         stimuleren van het gebruik van schone brandstoffen (w.o. aardgastankstation);

-         behouden en versterken van de aanwezigheid en kwaliteit van de groenvoorzieningen;

-         aansluiting op warmtenet Haaglanden;

-         regionaal onderzoek naar een transferium nabij het Prins Clausplein;

-         regionaal haalbaarheidsonderzoek naar gratis openbaar vervoer in Haaglanden.

 

Een actualisatie van het luchtkwaliteitsplan (het verbeterplan) is voorzien voor eind 2006.

 

6. Communicatie

Bij de totstandkoming van de rapportages zijn geen burgers betrokken geweest. De rapporten zullen passief openbaar gemaakt worden door plaatsing op de gemeentelijke internetsite.

 

7. Financiële consequenties

n.v.t

 

Met vriendelijke groet,

 

burgemeester en wethouders van Leidschendam-Voorburg,

 

 

 

A. Thijssen                                                             mr. M.A. Houtzager

secretaris                                                               loco-burgemeester


Bijlage(n)

nr.

datum

onderwerp

1

3 april 2006

Rapportage luchtkwaliteit 2004

2

13 juni 2006

Rapportage luchtkwaliteit 2005

3

21 juli 2006

Wegvakken met hoogste concentraties stikstofdioxide en fijnstof in 2004 en 2005